Titel: “Havenhoofd Purmerende”

Locatie: Glascollage van 150m2 op het busstation Tramplein te Purmerend

Kunstenaar: Merel Noorlander

Opdrachtgever: Gemeente Purmerend

Technisch advies en projectbegeleiding: Wiseguys (Marco Cops)

Het ontwerp bestaat uit een laag van historische beelden, geprint tussen het gelaagde glas, dat het heden in verbinding stelt met het verleden. De historie van Purmerend wordt hierdoor zichtbaar voor het publiek en zorgt voor onverwachte en spannende superposities met de buitenwereld, zowel van binnen gezien als vanuit de reflectie op het glas.

Hierbij is eenheid met de architectuur als doel gesteld, waarbij de collage als een beeldverhaal rondom het gebouw te lezen is, al dan niet in communicatie met de gebruikers, nu en dan terloops en somtijds bijna afwezig.
De afbeeldingen zijn door de kunstenaar samengesteld uit fotomateriaal van de Stichting Historisch Purmerend en Trammuseum Haarlem, aangevuld met tekeningen van de kunstenaar met een historisch uitgangspunt.Zoals de afbeelding van de pier op de Westgevel, die de stad gebouwd op het veen vertegenwoordigt. De glasprint heeft een verloop van meer gesloten -op ooghoogte- bij het chauffeursverblijf tot vrijwel geheel transparant bij de wachtruimte, dit in verband met de gewenste privacy van de chauffeurs.Havenhoofd Purmerende.

In de glascollage die Merel Noorlander voor het Tramplein te Purmerend maakte, speelt zij een spel met historische elementen en nostalgie. Hoewel zij vaak een nostalgisch gevoel weet op te roepen, heeft het geënsceneerde tafereel van Noorlander niet altijd een geruststellend effect.Veeleer doet het denken aan een surreële droom die zich in het sepia van het verleden afspeelt.Net zoals de nostalgie, ‘steelt’ zij elementen uit het verleden die een nieuwe relatie met elkaar aangaan. Maar waar de nostalgie het verleden in het geruststellende warme licht van een olielamp zet, is de wereld van Noorlander vaak vervreemdend. Zij speelt met de gaten in het geheugen, maar in plaats van ze op te vullen met gedweeë gezelligheid, worden zij geïroniseerd of benadrukt.Zo heeft Noorlander in haar glascollage een viertal mensen, levensgroot in zwart/wit op een bankje geplaatst. Men verwacht vier ernstige gezichten die met rotsvast vertrouwen in de eeuwigheid staren, in plaats daarvan ziet men dat de gezichten bedekt zijn met een vingerafdruk. Een merkteken voor identiteit dat men allerminst nostalgisch zou noemen; de gezichten zijn vergeten, wat over is gebleven is een monogram in een archief.Noorlander geeft het nostalgisch verleden zijn toedoen weer terug. Niet om te kunnen wijzen, maar om de ambivalente relaties te laten zien tussen het heden, de geschiedenis, geheugen en nostalgie. Doordat de glasvoorstelling op vele plaatsen doorzichtig gelaten is, kan de tegenwoordige tijd zich vermengen met een decor uit het verleden, waardoor de grenzen tussen twee verschillende tijdperken oplossen. Dit op foto vastgelegde moment uit het verleden wordt opgenomen in de dagelijkse realiteit, en wordt ontdaan van zijn veilige kader, waar het ongestoord nostalgisch kon blijven.

Het plaatsen van de glazen Panelen