Witte de Withplein, Hans van Houwelingen

Titel: “666/999”

– Locatie: Witte de Withplein, Amsterdam

– Kunstenaar: Hans van Houwelingen

– Opdrachtgever: Stadsdeel West

– Projectopzet, formuleren opdrachtbrieven, advies kunstenaarskeuze,

projectbegeleiding vanaf begin tot fase oplevering:

Wiseguys, Harold Schouten, Marco Cops

Kunstwerk Witte de Withplein Amsterdam

kunstwerk Witte de Withplein

kunstwerk Witte de Withplein Amsterdam



Een unieke samenwerking van architectuur, beeldende kunst en politiek maakte het mogelijk dat de Amsterdamse School, met een bloeiperiode van slechts 10 jaar, grote invloed had op het karakter van veel Nederlandse steden. Politici, architecten en kunstenaars gaven gestalte aan één grote socialistische droom, die zich in de architectuur van de Amsterdamse School nog steeds laat lezen. Tegenwoordig is deze bundeling van krachten, gedreven is door de strijd voor de vrijheid van de gewone man, nog steeds voelbaar.

Een hedendaagse toevoeging aan de omgeving van de Amsterdamse School moet, naast het historische uiterlijk van gebouwen en openbare ruimte, ook tot dit sociaal-politieke aspect in ogenschouw nemen. De Amsterdamse School gaf de arbeiders woningen, maar ook een idealistisch platform, ze werd het gezicht van de gewone mensen.

Nu, ruim acht decennia later, wordt er in het hart van deze Amsterdamse Schoolbuurt op het Witte de Withplein opnieuw een platform gebouwd. Deze keer niet een platform voor een socialistische ideologie, maar een concreet platform zonder collectief ideaal. Een hedendaags platform voor de huidige, neo-liberale individualistische samenleving. Een podium voor actualiteit, voor de pluriformiteit van deze tijd en pluriform in zichzelf: een podium voor een artiest, het toneel van spelende kinderen en hangende jongeren of een terras voor de horeca.

Karakteristiek aan de Amsterdamse School is het mooie ruimtelijke spel van grote vlakken, doorbroken met functionele decoratie. Er is daarom gekozen het Witte de Withplein niet te verrommelen met kleine voorzieningen, maar een royaal uiterlijk te geven. Het ontwerp bestaat uit een tegel bestrating zonder onderbrekingen, waarop één groot decoratief element een spanningsvolle relatie aangaat met een grote boom. Een 4.95 x 8 meter (gulden snede) massieve plaat van 20 cm dik staal  zweeft op 90 cm hoogte en buigt aan één korte zijde de grond in. Een groot gat aan de andere korte zijde omringt royaal een grote boom (levensboom) in het midden van het plein. Boom en plateau staan geheel los van elkaar, raken elkaar niet aan.

Het platform toont het heden als een cultureel en politiek momentum, zoals de architectuur van de Amsterdamse School dat eigen is. Als gebruikelijk in goud of zilver is er in het massieve ijzeren platform een nummer ingeslagen die de zuiverheid van het metaal aangeeft: 999.

Het nummer 999 is het zuiverste gehalte, waarmee ook de perfecte wereld wordt aangeduid. Vanaf de andere kant wordt 666 gelezen, dat juist de ondergang aangeeft. Ergens tussen perfectie en ondergang wordt het  kunstwerk het toneel van de huidige samenleving, maar spreekt geen oordeel.

Ontwerp en historie
Algemeen
De herinrichting van de Witte de Withstraat en het Witte de Withplein (inclusief de Van Kinsbergenstraat) en de Lodewijk Boisotstraat zijn onderdeel van het Stedelijk Vernieuwingsplan Chassébuurt dat in 2002 door het Stadsdeel is vastgesteld.
In het plan neemt met name het Witte de Withplein een voorname functie in als ontmoetings- en verblijfplek.

De criteria uit het Masterplan Kunst en de beoogde functies nodigen uit tot een integrale benadering van de kwaliteit van de bebouwde en ruimtelijke omgeving zoals dit in de Amsterdamse Schooltraditie past.
De kunsttoepassing dient een ontmoetings- en verblijfsfunctie te ondersteunen, en bovendien ook een autonome zeggingskracht te hebben.
Het plein is relatief klein, maar heeft een belangrijke visuele uitstraling vanwege de markante positie op de zichtlijnen langs de Witte de Withstraat.